Generatieve AI in je zoekmachine
Generatieve AI maakt steeds meer zijn intrede in zoekmachines. Zo heeft OpenAI vorige week ChatGPT Search voor een breder publiek beschikbaar gesteld. Net als in de bekende ChatGPT-interface kun je hierin prompts typen, maar met het verschil dat de chatbot direct online zoekt en een samenvatting van de gevonden informatie biedt, inclusief links naar de originele bronnen. Ook Perplexity AI biedt al langer antwoorden op basis van online bronnen. Tot slot rolt Google Overview uit naar honderd nieuwe landen (Nederland nog niet inbegrepen, vanwege de AI-Act), waarmee het AI-gegenereerde antwoorden direct in Google Search aanbiedt. Ook Perplexity AI biedt al langer antwoorden op basis van online bronnen.
Wat is Generatieve AI
Generatieve AI is een type kunstmatige intelligentie dat is ontworpen om nieuwe inhoud te creëren, zoals tekst, afbeeldingen, muziek, of video's, op basis van voorbeelden en patronen die het leert uit trainingsdata. In plaats van alleen taken uit te voeren op basis van vaste regels, kan generatieve AI unieke output produceren die lijkt op wat een mens zou maken, wat nuttig kan zijn voor een breed scala aan creatieve, zakelijke en technische toepassingen.
Wat is het mogelijke probleem?
De grote vraag die rijst: wie klikt nog door naar de (nieuws)bron wanneer een tool alle informatie al samenvat? News/Media Association uit ernstige zorgen over de mogelijke gevolgen voor verdienmodellen van mediabedrijven, die ze zelfs als catastrofaal bestempelt. Dit is niet ondenkbaar, gezien meer dan 30% van de bezoekers van nieuwssites momenteel via zoekmachines binnenkomt. Een kleine vergelijking van Ezra Eeman, NPO-Directeur Strategie & Innovatie, toont aan dat de resultaten van ChatGPT Search inderdaad minder uitnodigen tot doorklikken dan Google Search.
Daarnaast blijft accuraatheid een punt van zorg. De maandelijkse Misinformation Monitor of Leading AI Chatbots rapporteert dat de tien grootste chatbots in oktober in 24.67% van de gevallen misinformatie verspreidden, en in nog eens 21.67% van de gevallen geen antwoord gaven. Toch zijn er ook positieve voorbeelden van generatieve AI in zoekmachines. Een experiment met Perplexity AI laat zien dat deze tool tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen betrouwbaar vragen beantwoordde, terwijl andere AI-bedrijven het onderwerp vermeden. Perplexity maakte geen grote fouten dankzij strenge richtlijnen: alle informatie over kandidaten en polls kwam direct van de non-profitorganisatie Democracy Works, en live resultaten werden geleverd door Associated Press, aangevuld met informatie uitsluitend van een lijst van trusted sources. Deze ‘vangrails’ hebben hun werk gedaan.
Florent Daudens, Press Lead bij HuggingFace, moedigt mediabedrijven aan om verder te kijken dan de zorgen en actie te ondernemen. "Met de juiste maatregelen voor accuraatheid kunnen media hun eigen AI-gebaseerde zoekervaringen ontwikkelen. In plaats daarvan profileren de meeste media zich momenteel vooral als AI-klant of contentleverancier. De werkelijke vraag is: gaan nieuwsorganisaties actief de transformatie van zoekgedrag door AI sturen, of blijven we slechts data-invoer voor andermans AI-producten?"
Impact voor juristen
Voor juristen biedt generatieve AI in zoekmachines aan de ene kant interessante voordelen. Zoekmachines gebruiken we immers dagelijks om snel antwoorden te vinden, en de integratie van AI maakt het zoeken sneller en efficiënter. Dit betekent dat je sneller antwoord krijgt op eenvoudige vragen en sneller inzicht kunt krijgen in grote hoeveelheden data.
Toch zit er ook een keerzijde aan. AI-gestuurde zoekmachines die informatie samenvatten brengen het risico mee dat nuance en belangrijke context verloren gaan, wat kan leiden tot verkeerde interpretaties.
Daarnaast maakt het gebruik van generatieve AI het lastiger om bronnen nauwkeurig te controleren, wat de juridische praktijk uitdaagt op het gebied van nauwkeurigheid en betrouwbaarheid. Juristen moeten daarom alert blijven op het risico van misinformatie, vooral bij kwesties waarin AI-modellen een samenvatting geven zonder duidelijke juridische autoriteit of verifieerbare referenties.
Net als bij andere taalmodellen draait het uiteindelijk om de juiste vaardigheden: om deze technologie goed te gebruiken, moet je je bewust zijn van de beperkingen en sterktes ervan. En altijd geldt: checken, checken en dubbelchecken.
